Rokers geloven dat ze verslaafd zijn. Dat het voor het grootste deel gewoon aangeleerd gedrag is, een gewoonte, daar staan ze niet bij stil. Maar daar zit dus wel de oplossing van jouw rookprobleem. Maar goed. Jij gelooft nog steeds dat je verslaafd bent, want anders was je allang eenvoudig gestopt.
Ik ga nu dus (bij uitzondering) mee in jouw gedachtegang. Stel dat roken inderdaad een verslaving is...
De "verslaving"
Een verslaving houdt je interne beloningssysteem gevangen. Vaak voor altijd. Psychologen hebben lang gedacht dat de oplossing daarom op wilskracht aankwam. Het ruïneert je leven dus waarom niet gewoon stoppen was hun boodschap. Even doorzetten. Even je best doen.
Door nieuwe inzichten uit de neurowetenschappen weten we inmiddels dat dat idee volledig achterhaald is. Een verslaving verandert ons brein. Het maakt gebruik van ons genotscentrum en onze emoties. En die zijn altijd sterker dan ons bewuste gedrag. Je eigen wil heeft daar niets op in te brengen.
De kosten voor de maatschappij lopen door het roken op tot in de miljarden. In je brein wordt een verslaving geactiveerd door het dopamine beloningssysteem.
Meerdere gebieden van je brein zijn hierbij betrokken. Die gebieden worden ook gebruikt voor je geheugen, je emoties én bij het vormen van gewoontes.
En voila: zie daar mijn kijk op roken. Het is gewoon een aangeleerde gewoonte. Wetenschappelijk ondersteund.
Zo werkt het ook met roken
Stel je eet een lekker ijsje. Dopamine komt vrij, je voelt je even heel gelukkig. Dit gevoel wordt vastgelegd in het geheugen en elke keer als je ijsjes ziet, activeert je brein die herinnering aan dat gevoel. Je wilt het opnieuw beleven. Zo werkt het ook met roken.
Hoe vaker je het doet, hoe meer het een gewoonte wordt.
Zo at ik tijdens mijn studie jaren elke dag een patatje-met. En in Amsterdam ging ik tussen de lessen door, altijd even naar McDonald's voor een ijsje. Aangeleerd gedrag aangestuurd door de behoefte aan geluk, aan dopamine. Zo werkt het ook met roken!
Want sommige dingen die snel een gewoonte worden, geven meer dopamine af dan andere dingen.
Waardoor het langer in je brein groter is en een langere tijd zijn "gewoonte makende effect" heeft.
Je brein associeert het roken niet alleen met dat lekkere gevoel, maar ook met de situatie waarin je het neemt. De mensen, de plek, de aanleiding. Zelfs de muziek of het eten of drinken dat je erbij neemt. Daarom wil je altijd een sigaretje bij een biertje maar nooit bij een glas wijn. Of andersom. Of bij iets heel anders. Afhankelijk van wat jij jezelf hebt AANGELEERD.
Alleen al het ontmoeten van die ene persoon, of het zijn in die situatie, activeert dan direct jouw aangeleerde gewoonte en je krijgt weer een extra bevestiging van je gelukservaring waardoor je het voor de toekomst alleen maar meer en meer versterkt.
Voor altijd
Deze gedragsassociaties zijn er voor altijd. Wat je jezelf hebt aangeleerd kun je niet meer ontleren. Je kunt het wel ontwijken! Bijvoorbeeld met de technieken die ik toepas. Het is er dan nog wel, maar het doet je niets meer. Je hebt geen last meer van die gewoonte.
Daarom werkt mijn aanpak van onbewuste verandering van je rookgedrag zo goed. Omdat het gedrag is, ben jij zelf in controle. Bij een verslaving is dat veel minder het geval. Daar bepaalt de verslaving jouw gedrag.
Ga dus voor de gewoonte die je kunt veranderen en laat de verslaving achter je.